Stomatologia zachowawcza i endodoncja

Stomatologia zachowawcza zajmuje się zapobieganiem oraz leczeniem próchnicy zębów oraz chorób niepróchnicowego pochodzenia.

Stomatologia zachowawcza zajmuje się zapobieganiem oraz leczeniem próchnicy zębów oraz chorób niepróchnicowego pochodzenia.

Co to jest próchnica zębów?

Jest infekcyjną chorobą tkanek twardych zęba (szkliwa i zębiny) powodującą ich demineralizacją (odwapnienie) i w konsekwencji rozpad. Może przenosić się z osoby na osobę np. przez pocałunek.

Jej rozwój zależy od współwystępowania czterech czynników:

1. Bakterii
2. Węglowodanów
3. Podatności tkanek zęba
4. Czasu

Bakterie mają zdolność fermentacji dostarczanych z dietą węglowodanów (sacharozy i glukozy) tworząc kwasy, które powodują spadek pH w jamie ustnej.

Powtarzające się spadki pH w odpowiednim czasie doprowadzają do demineralizacji podatnego miejsca na powierzchni zęba. Zdemineralizowane szkliwo staje się wrotami dla bakterii, które niszczą znajdującą się pod nim zębinę i docierają do unerwionej części zęba – miazgi, czego objawem jest ból.

Leczenie próchnicy polega usunięciu (opracowaniu) zniszczonych tkanek zęba a wraz z nimi bakterii i uzupełnieniu brakującej części wypełnieniem.

Wypełnienie stałe składa się z cienkiej warstwy podkładu i części głównej (kompozytowej) odtwarzającej kolor, kształt i funkcje zęba.

Kiedy stosuje się opatrunki?

Opracowany ubytek powinien być całkowicie pozbawiony zainfekowanych tkanek zęba ale jednocześnie pozostała zębina musi stanowić wystarczająco grubą warstwę chroniącą miazgę. Jeżeli próchnica jest na tyle głęboka, że nie można usunąć jej bez zachowania bezpiecznej odległości do miazgi zęba stosuje się opatrunki z wodorotlenku wapnia, tlenku cynku z eugenolem lub glassjonomeru aby pobudzić komórki miazgi do wytworzenia warstwy zębiny tak by po upływie ustalonego okresu (3-6 miesięcy) można było całkowicie usunąć pozostałe zainfekowane tkanki zęba.

Choroby tkanek zęba niepróchnicowego pochodzenia.

Do tej grupy należą:

• Choroby uwarunkowane genetycznie,
• Choroby uwarunkowane przez czynniki środowiskowe (choroby przebyte przez matkę w czasie ciąży, np. różyczka, niedobór witaminy D, anemia).
• Fluoroza jest zaburzeniem rozwojowym szkliwa polegającym na zaburzeniu jego mineralizacji w wyniku nadmiernej podaży fluoru podczas rozwoju zęba (w czasie ciąży-zęby mleczne ,w okresie dzieciństwa- zęby stałe). Objawia się mętnymi białymi plamami, dołkami a nawet w ciężkiej postaci znacznymi obszarami niedorozwoju szkliwa.
  Fluorozą nie można się zarazić ani nabyć jej po okresie rozwoju zębów. Z uwagi na fakt, że jest ona hipomineralizacją leczenie polega na miejscowym stosowaniu preparatów fluorkowych ( po okresie rozwojowym fluor mineralizuje szkliwo i podnosi odporność na działanie kwasów bakteryjnych).
  Poprawę estetyki w zależności od rozległości zmian uzyskuje się poprzez
  - wybielanie,
  - licowanie kompozytem,
  - licówki ceramiczne
  - korony protetyczne.

• Miejscowe zmiany na powierzchni zęba mogą być wynikiem urazów, stanu zapalnego toczącego się przy wierzchołkach korzeni zębów mlecznych.
• Procesy zużywania zębów
  Szkliwo narażone jest nie tylko na działanie bakterii próchnicotwórczych ale również innych czynników mogących uszkodzić jego powierzchnię. Jedząc, pijąc, myjąc zęby narażamy je na kontakt z kwasami zawartymi w pożywieniu, a zbyt twarda szczotka i niewłaściwa technika szczotkowania mogą doprowadzić do powstania dołków, zagłębień na powierzchni zęba.
  Nawet naturalne procesy takie jak kontakt ząb-ząb podczas jedzenia mogą z wiekiem prowadzić do starcia ich powierzchni. Znacznie szybciej dochodzi do ich starcia w wyniku zaburzeń w obrębie mięśni odpowiedzialnych za żucie oraz stawów skroniowo-żuchwowych.
  
• Tak zwane odsłonięte szyjki zębowe powstają najczęściej w wyniku współistnienia wielu czynników patologicznych takich jak:
  - mycie zębów techniką szorowania
  - przeciążenie i działanie siły podczas żucia nie osiowo wzdłuż zęba (od korony do korzenia) ale bocznie czego wynikiem jest odpryskiwanie szkliwa w okolicy przyszyjkowej zęba spowodowane       najczęściej wadą zgryzu
  - niewłaściwe nawyki (mycie zębów bezpośrednio po zjedzeniu posiłku)
  
  

Zniszczone szkliwo staje się wrotami dla bakterii które rozpoczynają próchnicowe niszczenie pozostałych tkanek zęba.

Leczenie tak jak w przypadku próchnicy polega na odtworzeniu kształtu, koloru i funkcji zęba co jest kluczowym elementem zapobiegania chorób miazgi zęba.

Endodoncja, czyli leczenie kanałowe zębów. Takie leczenie przeprowadzamy w przypadku chorób miazgi zęba (nerwów, naczyń wewnątrz zęba) oraz wówczas, gdy zakażenie rozszerza się z kanału w głąb tkanek otaczających ząb (do kości). Wskazaniem są też niektóre urazy zębów oraz zaawansowana periodontopatia (co zwiększa szanse na zachowanie rozchwianego zęba).

W naszej przychodni proponujemy leczenie kanałowe zębów z zastosowaniem najnowocześniejszych metod, narzędzi i materiałów. Dysponujemy między innymi mikroskopem endodontycznym, ultradźwiękami, endometrem, dzięki którym możliwe jest leczenie bardzo trudnych kanałów: zakrzywionych, wąskich, o skomplikowanej budowie anatomicznej. Można również usuwać złamane narzędzia oraz leczyć kanały w przeszłości niedopełnione. Stosujemy także połączoną terapię chirurgiczno – endodontyczną (redektomię, hemisekcję, resekcję). Dla maksymalnego komfortu pacjenta zabiegi wykonujemy w znieczuleniu miejscowym.

Pamiętajmy! Współczesna endodoncja niejednokrotnie potrafi „uratować” ząb, który jeszcze do niedawna nadawałby się do usunięcia. Dzięki temu zachowujemy własny, „naturalny implant”.

Więcej:

Co to jest miazga zęba?

Miazga zęba to tkanka wypełniająca „wnętrze zęba”, czyli komorę i kanały korzeniowe. Jest bogato unerwiona i unaczyniona. Ta delikatna struktura budową przypomina tkankę znajdującą się w pępowinie. Jej zadaniem jest odżywianie zęba od środka, dostarczanie tlenu i usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii. Miazga pełni również funkcję obronną: wytwarza bariery oddzielające chorą tkankę żeba od zdrowej oraz zwalcza drobnoustroje poprze uruchamianie komórek odpornościowych. Bardzo ważna jest także funkcja czuciowa miazgi. Miazga reaguje bólem na zbyt silne bodźce (mechaniczne, termiczna, chemiczne, biologiczne).

Kiedy miazga choruje?

Najczęstszą przyczyną chorób miazgi są bakterie, które dostają się do wnętrza zęba z ubytku próchnicowego lub poprzez nieszczelne wypełnienie, pęknięcie zęba (po urazie), czy przez zakażoną kieszeń przyzębną. Drobnoustroje powodują najpierw stan zapalny miazgi, a następnie jej obumarcie (martwica, zgorzel).

Na czym polegają choroby tkanek okołowierzchołkowych zęba?

Bakterie z zakażonego kanału wydostają się drogą kanałów zębowych na zewnątrz, do kości, powodując jej zapalenie. Może się ono objawiać silną reakcją bólową i obrzękiem, ale również może długo rozwijać się skrycie, bez żadnych dolegliwości, prowadząc do znacznego zniszczenia tkanek.

Kiedy wskazane jest leczenie kanałowe?

Najczęstsze wskazania:

• zapalenie nieodwracalne miazgi
• martwica, zgorzel miazgi
• zaawansowana choroba przyzębia
• niektóre urazy
• ostre lub przewlekłe zapalenie tkanek okołowierzchołkowych zęba

Takie stany chorobowe niegdy nie ustępują samoistnie. Wymagają zawsze leczenia kanałowego lub – w skrajnym przypadku – usunięcia zęba.

Na czym polega leczenie kanałowe?

Leczenie kanałowe (endodontyczne) polega na otwarciu wnętrza zęba, dokładnym oczyszczeniu kanałów i wypełnieniu ich na stałe materiałem leczniczym.

Leczenie to przeprowadza się najczęściej na 2-3 wizytach.

Leczenie kanałowe przebiega w następujących etapach:

• znieczulenie zęba
• założenie na ząb osłony zwanej koferdamem (dla ochrony pacjenta przed połknięciem płynów dezynfekcyjnych używanych w trakcie leczenia)
• przygotowanie zęba do leczenia kanałowego: oczyszczenie z próchnicy, odbudowa brakujących ścian (wzmocnienie zęba)
• odnalezienie kanałów korzeniowych
• usunięcie z kanałów korzeniowych chorej tkanki
• udrożnienie kanałów
• opracowanie kanałów indywidualnie dobranymi narzędziami
• wypełnienie kanałów stałym materiałem
• założenie wypełnienia do ubytku. Ząb zabezpiecza się wypełnieniem stałym lub w przypadku znacznych ubytków w koronie zęba – wykonuje się wkład do korzenia i koronę protetyczną.

Leczenie kanałowe wymaga wykonania kilku zdjęć radiologicznych leczonego zęba (najczęściej trzech) – są one wykonywane na miejscu w trakcie leczenia.